หลาย ๆ คน มักรู้จักพวงหรีดเพียงแค่นำมามอบในงานศพ เพื่อแสดงความไว้อาลัย และเสียใจเท่านั้น แต่ไม่ทราบถึงต้นกำเนินของพวงหรีด รวมทั้งความหมายที่ลึกซึ้งของพวงหรีด ดังนั้นบทความนี้ จึงจะบอกที่มาของพวงหรีด ว่ามีต้นกำเนิดจากอะไร ทำไมถึงมีอิทธิพลอย่างมากในงานพิธีศพ
ต้นกำเนิดของพวงหรีด
แต่เดิมพวงหรีดไม่ใช่ของไทย แต่เป็นของแถบยุโรป โดยสมัยนั้น มีการทำมงกุฏแก่นักรบผู้ทรงเกียรติ โดยการแกะสลักใบไม้และประดับประดาด้วยดอกไม้สด ต่อมา ในศตวรรษที่ 16 มีการนำริบบิ้นหรือกระดาษามาทำเป็นรูปดอกไม้ เพื่อเป็นการเฉลิมฉลอง และต่อมาได่เปลี่ยนเป็นดอกไม้สด เนื่องจากมีความสวยงามมากกว่าดอกไม้แบบกระดาษหรือริบบิ้น และในสมัยนั้น พวงหรีดจะมีขนาดค่อนข้างใหญ่ ปัจจุบัน จึงทำการปรับเปลี่ยนให้มีขนาดเล็กลง เพื่อให้สามารถนำมาประดับห้อยแขวนหรือวางได้อย่างสวยงามขึ้น
พวงหรีดมาไทยได้อย่างไร
พวงหรีด เริ่มเข้ามามีอิทธิพลในไทยช่วงรัชกาลที่ 5 ซึ่งเป็นยุคที่ไทย เริ่มนำความรู้และวัฒนธรรมต่าง ๆ ของทางตะวันตก มาใช้ในไทย รวมหนึ่งในนั้นด้วยคือพวงหรีดนั่นเอง ซึ่งพบครั้งแรกในงานเมรุของสมเด็จประปิยมาวดีศรีพัชรินทรมาตา หรือ เจ้าจอมมารดาเปี่ยม พระสนมเอก พ.ศ. 2447 มีลักษณะเป็นดอกไม้สดทรงกลม ประดับประดาไว้อย่างสวยงาม และนั่นเอง ที่ไทยเริ่มรับรู้แล้วว่า พวงหรีดมีความหมายคือใช้แทนความไว้อาลัย และความเศร้าโศกเสียใจต่อบุคคลอันเป็นที่รัก โดยพวงหรีดแพร่ขยายในชนชั้นสูง ชนชั้นกลางและลงมาประชาชนทั่วไป จนกลายเป็นวัฒนธรรมการมอบพวงหรีดในงานพิธีศพในที่สุดจนถึงปัจจุบัน
พวงหรีดไม่เพียงต้องมอบเป็นดอกไม้สดเท่านั้น ในสมัยปัจจุบันนี้ พวงหรีดมีการปรับเปลี่ยนมากขึ้น เนื่องจาก สมัยก่อน การมอบพวงหรีด เป็นการมอบจากหลาย ๆ บุคคล ดังนั้นพวงหรีดที่ได้รับมา จึงมีจำนวนไม่น้อย และเมื่อดอกไม้เหี่ยวเฉา หรือแห้งไป ก็ต้องนำไปกำจัดทิ้ง ทำให้วัดเริ่มมีปัญหาในการจัดการกับพวงหรีด ดังนั้นพวงหรีด จึงปรับเปลี่ยนไปใช้ข้าวของเครื่องใช้ที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้แทน เช่น พัดลม เก้าอี้ ผ้าห่มหรือผ้านวม เป็นต้น ทำให้สามารถจัดการปัญหาของพวงหรีดได้ดีมากขึ้นนั่นเอง
ยังไงสิ่งสำคัญในการมอบพวงหรีด คือแสดงความไว้อาลัยและความเศร้าโศกเสียใจต่อบุคคลอันเป็นที่รัก ไม่ว่าการมอบพวงหรีดด้วยดอกไม้สดหรือมอบพวงหรีดด้วยข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ล้วนมอบให้ด้วยใจจริงทั้งนั้น โดยสามารถเลือกรูปแบบของพวงหรีดต่าง ๆ ได้ ที่นี่